Cách mạng tháng 8 trên quê hương Vĩnh Thuận anh hùng

Cách đây 75 năm, với tinh thần yêu nước, lòng căm thù giặc sâu sắc, nhân dân Vĩnh Thuận đã vùng lên dưới sự lãnh đạo của Đảng đập tan xiềng xích của chế độ thực dân giành lấy độc lập, tự do. Từ thân phận của người dân mất nước, người dân Vĩnh Thuận trở thành người làm chủ vận mệnh của mình.

Ngay sau khi đảng cộng sản Việt Nam được thành lập ngày 3 tháng 2 năm 1930 thì ở Kiên Giang các tổ chức ái hữu, tương tế…lần lượt hình thành để tập hợp lực lượng quần chúng đấu tranh, công khai tuyên truyền sách báo của Đảng. Mùa khô năm 1932, tại Ranh Hạt – Vĩnh Thuận chi bộ đảng cộng sản Việt Nam đầu tiên của đảng bộ tỉnh Kiên Giang được thành lập. Việc thành lập chi bộ đảng đầu tiên ở Ranh Hạt, Vĩnh Thuận là một bước ngoặt của phong trào cách mạng trong toàn tỉnh, đồng thời nó cũng chứng tỏ rằng ngay từ buổi ban đầu, sau khi thành lập, Đảng ta đã gây được ảnh hưởng và xây dựng được cơ sở của mình ở ngay cả những nơi xa xôi nhất. Từ khi có chi bộ đảng lãnh đạo, nhân dân Vĩnh Thuận đã lấy tính mạng và tài sản của mình một lòng theo đảng, che chở, đùm bọc giúp đỡ cách mạng quyết tâm giành độc lập, tự do.
Để tiến tới khởi nghĩa giành chính quyền ở Vĩnh Thuận, Tỉnh ủy Rạch Giá đã phân công đồng chí Võ Văn Kiệt là Tỉnh ủy viên về  phụ trách 3 xã Vĩnh Thuận, Vĩnh Phong, Vĩnh Bình. Đồng chí Võ Văn Kiệt cùng với các chi bộ thường xuyên tuyên truyền, giáo dục nhân dân về tinh thần yêu nước, ý chí tự lực tự cường. Trong thời gian này, đồng chí đã tổ chức một cuộc mít tinh tại kinh Đòn Dông xã Vĩnh Thuận, có hơn 200 quần chúng đến dự. Đồng chí Hà Quang Nam diễn thuyết về tình hình phát xít Nhật đảo chánh thực dân Pháp, chiếm Đông Dương, nhiệm vụ của ta phải đoàn kết đấu tranh chống lại kẻ thù mới và cũ, tiến tới dùng bạo lực của quần chúng khởi nghĩa giành chánh quyền.
Đầu tháng 8-1945, các đồng chí Hà Quang Nam, Võ Văn Kiệt và Nguyễn Hồng Kỳ triệu tập hội nghị Chi bộ địa điểm tại Đập Đá xã Vĩnh Thuận để phổ biến kế hoạch khởi nghĩa giành chánh quyền. Các đồng chí tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia. Đúng 8 giờ sáng 27-8-1945 hàng ngàn quần chúng ở hai xã Vĩnh Thuận, Vĩnh Phong từ trong các kinh kéo ra phối hợp với Thanh niên Tiền phong ở chợ Chắc Băng (Vĩnh Thuận) biểu tình, cờ đỏ sao vàng, băng ron, tầm vông vạt nhọn … Với khí thế hừng hực, rầm rộ chưa từng có. Quần chúng hô khẩu hiệu “Việt Nam độc lập muôn năm! Mặt trận Việt Minh muôn năm !” … Đoàn người kéo đến Nhà Việc giải tán tề, bắt họ phải giao nộp giấy tờ, mộc triện, đồng thời tuyên bố kể từ nay chánh quyền đã về tay nhân dân. Các đồng chí Đỗ Đăng Khuê, Trần Văn Phước, Nguyễn Phú Mỹ trực tiếp gặp tên Hai Trạng chỉ huy đội Bảo an của Nhật kêu gọi đầu hàng cách mạng. Trước lực lượng chính trị mạnh mẽ của quần chúng, bọn tề, lính bảo an Nhật không dám chống cự. Cuộc khởi nghĩa của quần chúng Vĩnh Thuận đã giành thắng lợi trọn vẹn .
Cuộc tổng khởi nghĩa Tháng Tám đã thắng lợi vẻ vang. Nhân dân Vĩnh Thuận cùng với nhân dân khắp nơi trong cả nước đã góp phần xứng đáng vào sự thắng lợi ấy. Những người gầy guộc khắc khổ, chân đất đầu trần của vùng quê nghèo Vĩnh Thuận… tay cầm cờ đỏ sao vàng cùng tầm vông, gậy gộc xông lên đánh đuổi bọn xâm lược làm nên cách mạng Tháng Tám thành công rực rỡ. Chính nhờ sức mạnh của tinh thần yêu nước người dân Vĩnh Thuận đã bất chấp hiểm nguy của lửa đạn chiến tranh đi theo cách mạng, sẵn sàng nhường cơm xẻ áo cho kháng chiến. Biết bao gia đình ở Vĩnh Thuận đã mang hàng ngàn giạ lúa, xuồng, ghe, máy móc, thuốc men, gia súc, gia cầm và kể cả tính mạng của mình để góp phần thành công cho cách mạng tháng 8 năm 1945. Nhiều gia đình đã chịu mất mát hi sinh, nhiều người con ra đi không trở về trong ngày mùa thu lịch sử. 
Bảy mươi lăm năm đã trôi qua, thắng lợi của cuộc cách mạng tháng tám vĩ đại là một dấu son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Trong mỗi trái tim của con người Việt Nam yêu nước luôn khắc ghi lời tuyên ngôn của chủ tịch Hồ Chí Minh: “ …Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và thật sự đã trở thành nước Việt Nam tự do, độc lập…”. Tinh thần yêu nước, ý chí tự lực tự cường là động lực to lớn để quân dân huyện Vĩnh Thuận anh hùng ra sức giữ gìn, góp phần thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội Đảng bộ lần thứ XII, tổ chức các hoạt động thi đua yêu nước chào mừng đại hội đảng bộ tỉnh Kiên Giang lần thứ XI, đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII.